آشنایی با روش ایفای نقش در تربیت فرزند
در قسمت اول فصل «بهجای تنبیه» ضمن ارائه توضیحات مختصر برای شناخت شرایط خاص این فصل، سعی کردیم با دو مثال درک بهتری از مطالب و گامهای بیانشده پیدا کنیم. بدون شک تاکنون متوجه ظرافتها، پیچیدگیها و لزوم دقت بیشتر والدین در اجرای برنامهها و روشهای این فصل شدهاید. مثال “کودک در فروشگاه” و مثال “آچارهای زنگزده” با تمام شباهتها و تفاوتهایی که داشت، دارای یک چارچوب کلی و اصولی بود که ملاک علمی و عملی ما در این فصل است. درعینحال توجه به ظرافتها نیز از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است و به ما در حصول نتیجه کمک بسیاری میکند. علاوه بر اینها در دنیای واقعی روابط، اغلب نمیتوان درست عین برنامه و پیشبینیها حرکت کرد.
همیشه باید آماده انواع زیادی از احتمالات باشیم و از قبل با پیشبینی احتمال وقوعشان برایش برنامه و روش مناسب را مهیا کنیم. در اینجا توجه به خصوصیات فردی خودمان بهعنوان والدین علاوه بر خصوصیات فردی کودک ضرورت بیشتری مییابد. همانگونه که در گذشته نیز بیان شد بهترین کار برای درک این نکات و شرایط، روش ایفای نقش است. ایفای نقش توانایی فکری، رفتاری و کلامی ما را افزایش میدهد و بهویژه هماهنگیهای لازم را در وجود ما برای صحنههای واقعی فراهم میکند. کسب این مهارت مهمترین ضامن موفقیت در برنامهها و اجرای روشها بهویژه در شرایط غیرقابلپیشبینی است. درست مانند یک راننده که تمرینهای لازم را در شرایط عادی انجام داده و کسب مهارت کرده است و به این دلیل، توانایی عبور سالم و کم حادثه را در اتفاقات غیرقابلپیشبینی هم دارد.
اکنون برای آمادگی برای ادامه مباحث و استفاده بیشتر از والدین گرامی درخواست داریم: 1-چند موضوع از موارد روزمره زندگی را که با این فصل تناسب دارد انتخاب کنند و با روش ایفای نقش تجربه و مهارتشان را بسنجند و ارتقا دهند. 2- مانند عدهای از والدین که با همراهی هم مطالب را دنبال و تمرین میکنند، با تشکیل یک گروه کوچک بهاتفاق هم مطالب را دنبال کنند و تمرینها را انجام دهند. این گروه فرصتهای مناسب و ارزندهای را برای وسعت دید، تحلیل دقیقتر و مهارت بیشتر برای همه اعضا فراهم میکند و بهویژه برای ایفای نقش بهتدریج مانند یک گروه کوچک تئاتر کمک بسیاری در انجام نقشها خواهد داشت. به امید پروردگار از شماره آینده بهتدریج آماده ورود به قسمت دوم فصل بهجای تنبیه خواهیم شد.
داشتن اطلاعات کافی، قدرت تحلیل و ارزیابی مناسب، مقدمه اساسی و بسیار مهمی برای این کار است. بهویژه کسب حداقلی از مهارتهای لازم و هماهنگیهای فکری، رفتاری و کلامی تعیینکننده خواهد بود. لذا ورود به قسمت دوم برای والدینی که مطالب را با دقت خوانده و تمرینها و ایفای نقش را انجام دادهاند بسیار جذاب و لذتبخش میشود و برعکس برای عزیزانی که این فرصتها را نداشته یا نگذاشتهاند بسیار پرمخاطره و آزاردهنده خواهد بود. بنابراین توصیه میشود حتماً دقت کنیم پس از کسب این مهارتها وارد مرحله بعدی شویم. ممکن است سؤال شود از کجا بدانیم که به این حداقل مهارتها رسیدهایم؟ پاسخ ساده است، وقتی در انجام روش ایفای نقش حس کردید خوب بازی کردهاید و بهقولمعروف به دل شما (شما و طرف دیگر ایفای نقش) نشسته است، معلوم میشود که این حداقل مهارت بهدستآمده است و آماده ورود به صحنه واقعی هستید. روش “ایفای نقش” قبلاً این ستون که با جستوجو در سایت روزنامه قابلدسترسی است، با شرح بیشتری توضیح دادهشده است. البته این روش قبل از انجام هر کاری در دنیای واقعی ارتباط با کودک باید انجام شود تا با کسب مهارت لازم خطاها به حداقل برسد.
دکتر امیرمحمد شریف
دیدگاهتان را بنویسید